Na myśl o czwartkowych bananach robi Ci się słabo – nie pomaga już nawet wachlowanie się kartą sportową. Twój biurowy fotel zaczął uwierać Cię tam, gdzie nie powinien. Masz wrażenie, że choć zegar tyka tak samo, godziny pracy magicznie się wydłużyły. Niezależnie od tego, który z tych powodów sprawił, że wpisałeś do wyszukiwarki „przekwalifikowanie”, to znak, że musisz Coś zmienić. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest przekwalifikowanie, jakie są jego dobre i złe strony oraz pokazujemy ścieżki kariery, na które możesz wkroczyć, aby odzyskać satysfakcję z pracy.
Przekwalifikowanie to proces zmiany kierunku kariery zawodowej. Polega na zdobyciu nowych umiejętności, kwalifikacji lub wiedzy, które umożliwiają znalezienie pracy w innej branży lub na innym stanowisku. Przekwalifikowanie bywa konieczne np. gdy zmienia się rynek zatrudnienia, a innym razem jest kwestią wyboru np. w związku z poszukiwaniem nowych możliwości. Proces zmiany kwalifikacji obejmuje różne działania, od edukacji formalnej, przez kursy i szkolenia, po staże, praktyki i wolontariat. Wszystko to służy zdobyciu umiejętności i doświadczenia niezbędnych do pracy w nowym zawodzie.
O ile kiedyś była to rzadkość, o tyle dziś coraz częściej nawigujemy pomiędzy różnymi branżami. Współczesny rynek pracy wymusza większą elastyczność, co sprawia, że zmienia się również stosunek do miejsca zatrudnienia. Coraz mniej osób odczuwa przywiązanie do konkretnej firmy i znacznie więcej jest gotowych dokonać zmiany, jeżeli praca przestaje im odpowiadać. Jeżeli zastanawiasz się nad obraniem nowej ścieżki kariery, sprawdź, czy któryś z poniższych opisów pasuje do Twojej sytuacji:
1. Jesteś wypalony, sfrustrowany, zmęczony…
Czujesz, że twoja praca nie daje ci satysfakcji, nie odpowiada twoim zainteresowaniom i umiejętnościom, lub nie jest odpowiednio wynagradzana. Codzienne wyjścia do pracy wiążą się z negatywnymi emocjami, masz trudności z koncentracją na wykonywanych zadaniach, często narzekasz na swoją pracę lub współpracowników. Snujesz barwne wizje porzucenia firmy i rozpoczęcia nowego życia na rajskiej wyspie.
2. Nie rozwijasz się.
W niektórych branżach, po osiągnięciu określonego poziomu, nie ma już możliwości awansu lub dalszego rozwoju zawodowego. Jeżeli Twoja kariera tkwi w miejscu pomimo wkładanego wysiłku, masz prawo czuć się zrezygnowany. Gdy rozmowy z przełożonymi nie przynoszą efektów, zaczynasz zastanawiać się, czy pozostanie w danym miejscu jest opłacalne. I słusznie. Pamiętaj, że ten, kto nie idzie do przodu, prędzej czy później zaczyna się cofać. Poświęcenie swoich ambicji dla miejsca i ludzi, którzy nie wspierają Ciebie w procesie samodoskonalenia, rzadko, kiedy procentuje.
3. Obserwujesz niekorzystne zmiany rynkowe.
Twoja pensja nie rośnie wraz ze stażem pracy, a w niektórych przypadkach maleje. Krążą pogłoski, że niedługo otrzymasz wypowiedzenie, bo firma kupuje nowe oprogramowanie, które przejmie Twoje obowiązki. Nie ma co się oburzać — zmiany w strukturze zatrudnienia są naturalną konsekwencją postępu technologicznego. Napływające trendy eliminują niektóre branże lub zawody, w których miejsce powstają kolejne. Zamiast zżymać się na rzeczywistość, możesz postarać się wykorzystać ten proces do polepszenia swojej pozycji i znaleźć nową, zajmującą pracę.
4. Szukasz nowych wyzwań.
Są ludzie, którzy pozostają w ciągłym ruchu. Nie lubią stagnacji, wolą szukać nowych wyzwań i rozwijać kolejne umiejętności. Jeśli jesteś jedną z takich osób, prawdopodobnie po kilku latach w jednym zawodzie zaczniesz rozglądać się za czymś zupełnie innym, co pozwoli Ci realizować nowe pasje. Dynamizm to cecha wrodzona, z którą nie musisz walczyć. Pytanie powinno dotyczyć tego, czy standardowy etat faktycznie jest dla Ciebie. Być może lepiej odnajdziesz się we własnej firmie lub w bardziej elastycznym trybie pracy.
5. Praca utrudnia Ci życie rodzinne.
Nie masz czasu dla bliskich, za rzadko widujesz się z dziećmi, chcesz częściej wychodzić z przyjaciółmi…a tu ciągle praca i praca. Jeżeli życie zawodowe koliduje ze sferą osobistą, to może być sygnał, że należy postawić granice. W takich momentach wiele osób decyduje się na przekwalifikowanie, aby uzyskać większą autonomię i elastyczność w zakresie czasu i formy pracy. Choć sfera zawodowa jest ważnym elementem życia, nie powinna stanowić jego treści. Zmiana ścieżki kariery może pomóc Ci odnaleźć work-life balance.
Zmiana ścieżki kariery przypomina kupno nowego samochodu. Ciągle czujesz sentyment do starej sprawdzonej Skody, ale kusi cię zapach skórzanej tapicerki nowego Forda. Obydwa auta mają swoje zalety — jedno było wielokrotnie testowane, znasz jego każdy zakamarek, a ono zna Twoje wstydliwe sekrety, drugie jest lśniące i ma pełno gadżetów, którymi możesz zaimponować znajomym. Obydwa mają też minusy — Skoda już swoje zniosła, nasiąkła smrodkiem zwyczajności i coraz częściej masz wrażenie, że już do Ciebie nie pasuje. Fordem jeździ się inaczej, w fotelu czujesz się obco i nie jesteś pewien, czy na dłuższą metę się wam ułoży. Aby podjąć decyzję, nie wystarczy ogólne porównanie obu opcji, potrzeba dogłębnej analizy za i przeciw. Z tego powodu przygotowaliśmy dla Ciebie zestawienie plusów i minusów przekwalifikowania:
Czasem przekwalifikowanie się do wymarzonej branży wymaga podjęcia nauki na uczelni wyższej. Wiele osób obawia się, że po skończeniu 26 lat nie będzie to możliwe lub że będzie wiązało się z wysokimi kosztami. Na szczęście to mit. W dzisiejszych czasach wiele ośrodków oferuje elastyczne programy studiów, które pozwalają na dostosowanie się do potrzeb dorosłych chcących kontynuować naukę w późniejszym okresie życia. Są to programy weekendowe, online lub wieczorowe, które pozwalają na dostosowanie czasu nauki do pracy lub obowiązków rodzinnych.
W Polsce studia stacjonarne na uczelniach publicznych są bezpłatne niezależnie od wieku. Jednym wymogiem jest posiadanie świadectwa dojrzałości i dyplomu ukończenia szkoły średniej. W przypadku studiów na uczelniach niepublicznych, opłaty za studia pobierane są przez cały okres trwania nauki, bez względu na wiek studenta. Jednakże studenci uczelni prywatnych mogą korzystać z programów wsparcia finansowego, które ułatwiają pokrycie kosztów nauki.
Studia niestacjonarne, tzw. studia zaoczne lub wieczorowe, są zazwyczaj płatne. Wysokość opłat jest ustalana indywidualnie przez każdą z instytucji i zależy od wybranej specjalizacji. Ceny wahają się od kilku tysięcy do nawet kilkunastu tysięcy złotych rocznie. Podobnie jak w wypadku studentów uczelni prywatnych, studenci kierunków niestacjonarnych mogą ubiegać się o stypendia naukowe lub pomoc materialną. Oprócz lokalnych programów stypendialnych w Polsce działa wiele programów rządowych, które wspierają osoby dorosłe chcące podjąć studia po 26 roku życia.
Branża IT wzbudza duże zainteresowanie zarówno wśród debiutantów jak i weteranów rynku pracy. Nic dziwnego — ostatnie lata przyniosły jej prawdziwy rozkwit, czego efektem jest rosnące zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników. Brakuje wielu specjalistów, co sprawia, że jeśli podejmiesz jedno ze stanowisk, na które jest duże zapotrzebowanie, na pewno znajdziesz zatrudnienie. Co istotne, praca w branży IT jest z reguły dobrze płatna, zwłaszcza dla programistów posiadających rzadkie umiejętności i doświadczenie. Niewątpliwie jest to jedna z najbardziej lukratywnych dziedzin, ale trzeba móc pochwalić się konkretnymi osiągnięciami i zaawansowanymi kompetencjami. Ukończenie kursów to zdecydowanie za mało, żeby znaleźć dobrze płatną pracę.
W IT istnieją liczne możliwości rozwoju kariery, zarówno w kontekście awansów na wyższe stanowiska, jak i zdobywania nowych umiejętności i specjalizacji. Oczywiście na wszystko trzeba zapracować. Jako że jest to jedna z najszybciej rozwijających się gałęzi gospodarki, jej pracownicy operują najnowszymi technologiami i konstruują narzędzia dla innych sektorów. Praca w branży IT jest doskonała dla osób, które lubią się uczyć. Umożliwia stałe podnoszenie kompetencji, poznawanie nowych metod i narzędzi. Jednocześnie to bardzo konkurencyjne środowisko, w którym poprzeczka jest zawieszona wysoko. Jeśli nie masz wystarczającej wiedzy i zdolności możesz mieć trudność z prześcignięciem bardziej doświadczonych kandydatów.
Gros firm IT oferuje pracownikom możliwość pracy zdalnej, co pozwala na lepsze dostosowanie obowiązków służbowych do indywidualnych potrzeb i preferencji. Z drugiej strony większość prac w tym sektorze wiąże się ze spędzaniem długich godzin przed komputerem. Jeżeli cierpisz na bóle kręgosłupa, masz problemy z oczami lub nie potrafisz utrzymywać koncentracji przez dłuższy czas, to może nie być trafny wybór.
Podsumowując, zmiana branży na IT stanowi wyzwanie, ale przy odpowiednim zaangażowaniu, może zakończyć się sukcesem. Warto rozważyć, czy posiadasz odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie, jak również przemyśleć czy Twoje cele i oczekiwania są zbieżne z pracą w tym sektorze.
Obecnie wiele branż doświadcza niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej. Jedną z najbardziej deficytowych jest branża opieki zdrowotnej. W związku ze starzeniem się populacji i zwiększającą się liczbą przewlekle chorych zapotrzebowanie na pracowników medycznych, takich jak pielęgniarki, lekarze, technicy medyczni i terapeuci, jest bardzo duże. Sektor opieki zdrowotnej oferuje wiele różnych ścieżek kariery — od asystentów po wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Nie trzeba od razu kończyć medycyny, do podjęcia niektórych prac wystarczą kursy zawodowe lub posiadanie kwalifikacji z innych dziedzin (np. statystyk medyczny, zarządca, sekretarz medyczny, opiekun, dyspozytor).
Większość stanowisk w branży medycznej wymaga od pracowników wysokiego poziomu etyki oraz umiejętności radzenia sobie ze stresem, często w sytuacjach kryzysowych. Jeżeli marzysz o pracy lekarza, pielęgniarki lub fizjoterapeuty konieczne będzie ukończenie odpowiedniego kierunku studiów. W przypadku innych zawodów studia nie zawsze będą niezbędne, ale na pewno wymagane będzie przejście odpowiednich szkoleń i ukończenie kursów. W zależności od wybranej specjalizacji proces przekwalifikowania się na branżę medyczną może trwać od kilku miesięcy do kilku lat.
Praca w opiece zdrowotnej może być bardzo satysfakcjonująca i dawać poczucie spełnienia, ponieważ od jej efektywności zależą zdrowie i dobre samopoczucie pacjentów. Pomaganie innym sprawia, że czujemy się potrzebni oraz dumni z tego, czym się zajmujemy. To także jedna z niewielu branż, która ze względu na aktualną tendencję demograficzną nie musi obawiać się gwałtownego załamania.
Osoby zatrudnione w tym sektorze z reguły mogą liczyć na wysokie wynagrodzenia. Oczywiście ostateczna stawka zależy od tego, na jakim stanowisku się pracuje i czy działa się w systemie prywatnym, czy publicznym. Osoby wykształcone w tym kierunku łatwo odnajdą zatrudnienie poza granicami kraju, gdzie mogą liczyć na wyższe zarobki. Należy pamiętać, że opisywana praca wiąże się z różnymi wyzwaniami i może być bardzo męcząca, zwłaszcza jeżeli stanowisko wymaga bezpośredniego kontaktu z pacjentami. Chorujący różnie znoszą swoje dolegliwości, niektórzy są sympatyczni, a inni opryskliwi. Ponadto branża medyczna wymaga ciągłego doskonalenia swoich umiejętności, co może być zarazem motywujące, ale i uciążliwe. Jeśli czujesz, że aktywność zawodowa w tym obszarze jest Twoim powołaniem, satysfakcja płynąca z pracy zrekompensuje Ci wszelkie trudności i niedogodności z nią związane. W innym wypadku zastanów się, czy na pewno warto wybrać tę ścieżkę.
Branża budowlana to dziedzina gospodarki, który zajmuje się projektowaniem, budową, remontami i konserwacją budynków, obiektów i infrastruktury. W ramach sektora działają firmy, które zajmują się m.in. budową domów, biurowców, hal przemysłowych, dróg, mostów, tuneli, lotnisk, stacji metra i wielu innych obiektów, producenci materiałów budowlanych a także firmy remontowo-budowlane, które zajmują się modernizacją i naprawą budynków.
Praca w budownictwie może być interesującym wyborem dla ludzi, którzy lubią zajmować się czymś, co daje widoczne i mierzalne efekty. Dobrze odnajdą się w niej osoby mające zdolności manualne, chcące przebywać na świeżym powietrzu i ceniące pracę w dynamicznym środowisku. Co ważne, zatrudnieni w branży budowlanej mogą liczyć na bardzo korzystne wynagrodzenia. W wielu krajach brakuje wykwalifikowanych specjalistów z tego sektora w tym murarzy, spawaczy, elektryków, hydraulików i inżynierów niemal wszystkich specjalizacji. Nieustannie poszukuje się zdolnych architektów i projektantów wnętrz. Człowiek mający wykształcenie w jednej z tych dziedzin może z łatwością znaleźć pracę niemal na całym świecie i otrzymywać za nią solidną płacę.
Budowy i remonty są nieodłącznym elementem życia społecznego, dzięki czemu sytuacja branży budowlanej jest stosunkowo stabilna. Ponadto wraz ze zdobywaniem doświadczenia można liczyć na zdobywanie kolejnych stopni w hierarchii pracowniczej. Sektor cechuje się różnorodnością zadań. Można pracować przy projektach domów jednorodzinnych, budować stadiony, hotele, montować instalacje i przeprowadzać remonty. Dzięki temu trudno o nudę. Wymagania w kwestii wykształcenia i doświadczenia różnią się w zależności od rodzaju pracy. Od pracowników fizycznych z reguły wymaga się przynajmniej średniego wykształcenia, od inżynierów budownictwa wykształcenia wyższego kierunkowego, a technicy budowlani powinni skończyć kierunkowe szkoły zawodowe. Proces zmiany kwalifikacji może więc potrwać od kilku tygodni do kilku lat w zależności od obranej ścieżki.
Jedną z największych wad budownictwa jest wysokie ryzyko wypadków przy pracy. Pracownicy fizyczni są narażeni na liczne zagrożenia, takie jak upadek z wysokości, obrażenia spowodowane przez maszyny i narzędzia, porażenia prądem czy uszkodzenia słuchu i wzroku. Często wykonują swoje obowiązki w nieregularnych godzinach, w trudnych warunkach atmosferycznych, na przykład w deszczu, śniegu czy przy silnym wietrze, co negatywnie odbija się na ich zdrowiu. Co prawda w ostatnich latach poziom BHP w tej branży znacząco się podwyższył, a pracownicy otrzymują odpowiednie ubrania ochronne i ubezpieczenia zdrowotne, niemniej nadal jest to jeden z bardziej urazowych sektorów,
Przekwalifikowanie się to złożony proces wymagający samoświadomości, czasu i zaangażowania. Decyzja o tym, jaką pracę podjąć nie należy do łatwych — równie trudno jest zdobyć odpowiednie kwalifikacje. W takich momentach dobrze jest wybrać się na konsultację do doradcy zawodowego, który pokaże Ci, jak możesz pokierować karierą. Nowy zawód powinien spełniać Twoje oczekiwania finansowe i ambicjonalne, dlatego warto poprzedzić wybór uważnym przeanalizowaniem wszystkich za i przeciw. Możesz skorzystać z profesjonalnych narzędzi mierzących Twoje predyspozycje i cechy charakteru, aby oszacować, które branże pomogą Ci osiągnąć najwyższy poziom satysfakcji. Pamiętaj również, aby dostosować swoje CV do nowej ścieżki zawodowej i starannie przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej. Na naszym blogu znajdziesz wiele porad dotyczących tego, jak zrobić to efektywnie i przejść przez zdradliwy nurt przekwalifikowania suchą stopą.