W trakcie rozmowy kwalifikacyjnej rekruter zadaje różne pytania, aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób Twoje wykształcenie, doświadczenie zawodowe, osobowość oraz kompetencje odnoszą się do stanowiska, które chce obsadzić.
Istnieje kilka podstawowych rodzajów pytań, z którymi możesz się spotkać podczas rozmowy kwalifikacyjnej:
Ta grupa pytań dostarcza informacji o Twoim dotychczasowym doświadczeniu i posiadanych kwalifikacjach zawodowych.
Jednym z nich jest pytanie zadawane na początku spotkania i traktowane jako otwarcie rozmowy kwalifikacyjnej.
Czy może mi Pan/i coś o sobie powiedzieć?
Wydaje się, że to proste pytanie powinno ustawić całą rozmowę. Niestety, wiele osób nie wykorzystuje swojej szansy i nie wiedząc co odpowiedzieć ogranicza się jedynie do wygłoszenia kilku banalnych zdań o własnej komunikatywności, umiejętności współpracy i odporności na stres.
O czym warto więc powiedzieć?
Opowiedz krótką historię przedstawiającą swoją dotychczasową karierę, nie zapomnij wspomnieć o punktach zwrotnych, czyli zmianach pracy, awansach czy nagrodach.
Oto kilka innych pytań, dążących do poznania Twojego doświadczenia:
Pytania dotyczące Twojego doświadczenia zawodowego mogą być dla Ciebie doskonałą okazją do wykazania, że jesteś odpowiednią osobą na dane stanowisko. Możesz wykorzystać swoje odpowiedzi na swoją korzyść, pokazując, że Twoje umiejętności odpowiadają wymaganiom na to stanowisko pracy.
W drugiej kolejności rekruter zazwyczaj zadaje pytania pozwalające na poznanie Ciebie, jako osoby: Twojej samooceny, opinii na temat mocnych i słabych stron, preferencji, motywacji oraz planów zawodowych.
Przykładowe pytania dotyczące Twojej osoby:
Jest jeszcze jedno bardzo ważne pytanie, które najczęściej zadawane jest pod koniec rozmowy i stanowi często jej zwieńczenie. Brzmi ono:
Dlaczego powinniśmy Pana/ią zatrudnić?
Odpowiedź nie jest łatwa, ponieważ najpewniej już wcześnie omówiłeś większość swojego CV i obowiązków związanych ze stanowiskiem i nie chcesz powtarzać wszystkiego, co już omówiłeś.
Twoja odpowiedź powinna stanowić podsumowanie tego co sprawia, że jesteś wyjątkowy i cenny dla ich firmy. Unikaj arogancji i przechwałek. Omów szczegóły zarówno twardych, jak i miękkich umiejętności, które Twoim zdaniem sprawiają, że jesteś unikalnym kandydatem do tej roli. Korzystne może być również dodanie tego, co spowodowało, że zainteresowałeś się właśnie tą konkretną pracą. Pracodawca doceni kandydata, który jest entuzjastycznie nastawiony do oferowanego stanowiska i swojej firmy.
Te dwa rodzaje pytań są na pierwszy rzut oka trudne do odróżnienia, ponieważ posiadają niemal identyczną konstrukcję.
Pytanie behawioralne – przykład: „ Czy możesz podać konkretny przykład, jak to zrobiłeś?” i „Jakie kroki wykonałeś, aby osiągnąć ten wynik?” Celem jest obiektywne badanie przeszłych zachowań jako potencjalnego prognostyka przyszłych wyników.
Pytanie kompetencyjne – przykład „Czy możesz podać konkretny przykład swoich umiejętności przywódczych?” lub „Wyjaśnij sposób, w jaki szukałeś kreatywnego rozwiązania niedawnego problemu, który musiałeś rozwiązać”. Celem jest obiektywne badanie przeszłych zachowań w kontekście kompetencji wymaganych na danym stanowisku.
Rozmowy kwalifikacyjne oparte na zachowaniu stały się kamieniem milowym w procesie rekrutacji wielu firm. Logika stojąca za takim podejściem jest taka, że dotychczasowe wyniki w konkretnych sytuacjach najtrafniej przewidują … przyszłe wyniki kandydata. Dlatego pytania zadawane w wywiadzie behawioralnym/kompetencyjnym są pytaniami dociekliwymi.
Podczas rozmowy kwalifikacyjnej często padają niestandardowe pytania, wykraczające daleko poza zakres tak zwanych „normalnych”. Mają one na celu sprawdzenie takich cech jak odporność na stres, radzenie sobie z trudnymi sytuacjami czy chociażby stosunek kandydata do siebie i innych.
Celem takich pytań jest zbudowanie atmosfery niedostępności oraz wytrącania kandydatów ze sfery komfortu. Niekiedy osoba prowadząca rozmowę celowo wywołuje napiętą atmosferę, zaprzeczając, zmieniając tok rozmowy, wybijając z rytmu, przerywając w trakcie udzielania odpowiedzi, krytykując naszą opinię, zadając pytania w krótkich odstępach czasu i milcząc przez zbyt długi okres.
Tego rodzaju rozmowa kwalifikacyjna jest przeprowadzana tylko po to, aby dowiedzieć się, jak zachowujesz się w naprawdę trudnej sytuacji.
Wiele niestandardowych pytań ma na celu ocenę Twojej kreatywności na przykład „Podaj inne zastosowanie przedmiotu …”, inne zaś umiejętności logicznego myślenia oraz otwartości na wyzwania – należą do nich między innymi pytania szacunkowe lub -zagadki logiczne. Odmienną grupę stanowią pytania oparte na typowych problemach moralno-etycznych mających na celu ocenić Twój system wartości.
Ogólnie jednak większość tzw. pytań stresujących ma na celu ocenę Twoich zachowań emocjonalnych i działania pod presją.
Jak reagować na niestandardowe pytania?
Nie wyciągajmy wniosków po pierwszej rozmowie, poczekajmy na drugą, jeśli to był „wywiad stresujący” przebieg drugiego spotkania powinien już być odmienny.